Οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (ΔΑΔ) είναι νευροαναπτυξιακές διαταραχές που εκδηλώνονται στα πρώτα χρόνια της ζωής. Διακρίνονται σε πέντε τύπους: ο αυτισμός, το σύνδρομο Asperger, το σύνδρομο Rett, η
αποδιοργανωτική διαταραχή και η διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή.
Τα συμπτώματα/σημεία των ΔΑΔ περιλαμβάνουν συχνά ελλείμματα
επικοινωνίας, όπως δυσκολία στη χρήση και κατανόηση της γλώσσας, δυσχέρεια στη συσχέτιση με ανθρώπους, αντικείμενα και γεγονότα. Για παράδειγμα, μπορεί να παρατηρηθεί έλλειψη βλεμματικής επαφής ή σκόπιμης συμπεριφοράς, ασυνήθιστη ενασχόληση με παιχνίδια και αντικείμενα, καθώς και δυσκολία με τις αλλαγές στη ρουτίνα ή το γνώριμο περιβάλλον.
Επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος ή πρότυπα συμπεριφοράς, όπως το φτερούγισμα των χεριών, το στριφογύρισμα των μαλλιών ή το ρυθμικό χτύπημα των ποδιών, είναι επίσης συχνά παρατηρούμενα χαρακτηριστικά.
Τα παιδιά με ΔΑΔ διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό σε ικανότητες, ευφυΐα και
συμπεριφορές. Ορισμένα παιδιά δεν μιλούν καθόλου, άλλα μιλούν με περιορισμένες φράσεις ή συνομιλίες, ενώ άλλα έχουν φυσιολογική γλωσσική ανάπτυξη. Συνήθως παρατηρούνται στερεοτυπικές συμπεριφορές στο παιχνίδι και περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες. Επιπλέον, μπορεί να εμφανιστούν ασυνήθιστες αντιδράσεις σε αισθητηριακές πληροφορίες, όπως δυνατοί θόρυβοι και φώτα.
Η εργοθεραπεία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη θεραπευτική προσέγγιση των παιδιών με ΔΑΔ, καθώς στοχεύει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που ενισχύουν τη λειτουργικότητα στην καθημερινή ζωή. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι μέσω του παιχνιδιού, το οποίο δημιουργεί ένα φυσικό
και ευχάριστο περιβάλλον, όπου τα παιδιά μπορούν να ενισχύσουν την αίσθηση της ανεξαρτησίας τους, να αναπτύξουν νέες ικανότητες και να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα τους σε καθημερινές δραστηριότητες.
Επιπλέον, το παιχνίδι συμβάλλει στη βελτίωση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας, στην ανάπτυξη αισθητηριακής ολοκλήρωσης και κινητικών δεξιοτήτων, καθώς και στην ενίσχυση της
συναισθηματικής ευημερίας και της αυτοεκτίμησης του παιδιού.
Τα παιχνίδια και οι δραστηριότητες που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της
εργοθεραπείας στο Κέντρο μας είναι συνδυαστικά και περιλαμβάνουν πάντα
δύο ή τρία διαφορετικά στάδια. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες, στοχεύουμε στην ανάπτυξη και ενίσχυση διαφόρων δεξιοτήτων, όπως:
Αύξηση του μυϊκού τόνου
Ενίσχυση αδρής και λεπτής κινητικότητας
Ενδυνάμωση άνω και κάτω άκρων
Ενίσχυση αμφίπλευρου συντονισμού
Ενίσχυση ισορροπιστικής ικανότητας
Ενίσχυση οπτικοκινητικού συντονισμού
Ενίσχυση κινητικού σχεδιασμού
Αισθητηριακή επεξεργασία
Ενίσχυση μυϊκού ελέγχου
Πέρασμα μέσης γραμμής
Ενίσχυση ιδιοδεκτικής και αιθουσαίας εισροής
Στο Κέντρο μας εφαρμόζουμε εξειδικευμένες δραστηριότητες, που προάγουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων στα παιδιά με ΔΑΔ. Μέσα από το παιχνίδι, βοηθάμε τα παιδιά να ενισχύσουν τη λειτουργικότητα τους στην καθημερινή ζωή και να βελτιώσουν τη συμμετοχή τους στον κοινωνικό και αισθητηριακό κόσμο γύρω
τους.
Βασιλική Παπά
Εργοθεραπεύτρια
Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ «Σύμπλευση» Κοζάνης
Βιβλιογραφία:
- Schaff, R. C., & St. John, M. (2006). “The role of play in occupational
therapy.” In Occupational Therapy for Children and Adolescents.
Elsevier Health Sciences. - Wiley, S. & Tanguay, P. E. (2007). Autism Spectrum Disorders and
Occupational Therapy: Evidence- Based Practice.” Pediatric Physical
Therapy. - American Occupational Therapy Association (AOTA). (2014).
“Occupational therapy practice framework: Domain and process.”
American Journal of Occupational Therapy. - Dirksen, T. S. (2014). “Introduction to Autism Spectrum Disorders: A
Guide for Occupational Therapists.” American Occupational
Association. - Case-Smith, J., & O’ Brien, J. C. (2015). Occupational Therapy for
Children and Adolescents.” 7 th ed. Elsevier - Beukelman, D. R., & Mirenda, P. (2013). “Augmentative and Alternative
Communication Needs.” 4 th ed. Paul H. Brookes Publishing. - Trembath, D., & Richards, J. (2007). “The role of occupational therapy
in autism spectrum disorders.” Pediatric Clinics of North America. - Ψαρρά, Γ. (2011). Πέτρα και νερό: 176 δημιουργικές-θεραπευτικές
δραστηριότητες για παιδιά. Εκδόσεις Σαββάλας. - Sheridan, M. D. (2014). Το παιχνίδι στην πρώιμη παιδική ηλικία.
Εκδόσεις Ι.Κωνσταντάρας.