Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διεπιστημονικής προσέγγισης στη διαχείριση της άνοιας, προσφέροντας μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων άσκησης, οι φυσικοθεραπευτές επιδιώκουν τη διατήρηση και ενίσχυση της κινητικότητας, της ισορροπίας και της μυϊκής δύναμης, μειώνοντας τον κίνδυνο πτώσεων και συνακόλουθων τραυματισμών.
Διαταραχές Κίνησης και Φυσικοθεραπευτική Παρέμβαση
Στην άνοια, εκτός από τις γνωστικές διαταραχές, παρατηρούνται συχνά κινητικές διαταραχές, όπως μείωση της μυϊκής ισχύος, διαταραχές ισορροπίας και βάδισης, καθώς και αυξημένος κίνδυνος πτώσεων. Η φυσικοθεραπεία στοχεύει στη διατήρηση της ανεξαρτησίας του ασθενούς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του, μέσω της σωστής εκτίμησης της κινητικής διαταραχής και της εφαρμογής κατάλληλων παρεμβάσεων.
Εκτίμηση Κινδύνου Πτώσεων
Οι ασθενείς με άνοια διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο πτώσεων. Οι φυσικοθεραπευτές, με την ειδική τους εκπαίδευση, αξιολογούν και θεραπεύουν τους παράγοντες που συμβάλλουν στις πτώσεις, όπως η στατική και δυναμική ισορροπία, η μυϊκή δύναμη, οι διαταραχές αισθητικότητας και η
βάδιση. Μέσω πολυπαραγοντικής αξιολόγησης, εντοπίζονται οι ανάγκες του ασθενούς και σχεδιάζονται εξατομικευμένα προγράμματα παρέμβασης.
Σχεδιασμός και Υλοποίηση Θεραπευτικών Προγραμμάτων Άσκησης
Οι φυσικοθεραπευτές, ως ειδικοί στην κίνηση και την άσκηση, σχεδιάζουν και υλοποιούν προγράμματα θεραπευτικής άσκησης που στοχεύουν στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της λειτουργικότητας των ασθενών με άνοια. Αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης, ισορροπίας και αερόβιας άσκησης, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις δυνατότητες του κάθε ασθενούς.
Βελτίωση Ψυχολογικών Συμπτωμάτων
Η φυσικοθεραπεία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των ψυχολογικών συμπτωμάτων των ασθενών με άνοια, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Μέσω της άσκησης και της φυσικής δραστηριότητας, προάγεται η κοινωνική αλληλεπίδραση, η επικοινωνία με το περιβάλλον και η ικανότητα έκφρασης
των αναγκών με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο.
Εκπαίδευση και Υποστήριξη Φροντιστών
Η εκπαίδευση και η υποστήριξη των φροντιστών είναι κρίσιμης σημασίας στη διαχείριση της άνοιας. Οι φυσικοθεραπευτές παρέχουν οδηγίες και συμβουλές στους φροντιστές σχετικά με την ασφαλή υποστήριξη των ασθενών στην καθημερινότητά τους, ενισχύοντας την αυτονομία και την ποιότητα ζωής τους.
Συμπεράσματα
Η ενσωμάτωση της φυσικοθεραπείας στο πλάνο φροντίδας των ατόμων με άνοια ενισχύει την αυτονομία τους, βελτιώνει τη φυσική τους κατάσταση και προάγει μια πιο ενεργή και ποιοτική ζωή. Η διεπιστημονική προσέγγιση, με τη συμμετοχή φυσικοθεραπευτών, συμβάλλει στη συνολική διαχείριση της νόσου, προσφέροντας ολιστική φροντίδα στους ασθενείς.
Οι φυσικοθεραπευτές του Κ.Δ-Η.Φ. ΑμεΑ «Σύμπλευση» Κοζάνης:
Δεσποινιάδου Ραφαηλία,
Λαζαρίδης Νικόλαος
Βιβλιογραφία:
● Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών. Άνοια, μπορεί η φυσικοθεραπεία να βοηθήσει;
● World Health Organization. Risk reduction of cognitive decline and dementia: WHO guidelines.
● Forbes D, Forbes SC, Blake CM, Thiessen EJ, Forbes S. Exercise programs for people with dementia. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015
● Pitkälä KH, Pöysti MM, Laakkonen ML, et al. Effects of the Finnish Alzheimer Disease Exercise Trial (FINALEX): a randomized controlled trial. JAMA Intern Med. 2013;173(10):894-901.
● Telenius EW, Engedal K, Bergland A. Effect of a high-intensity exercise
program on physical function and mental health in nursing home residents with dementia: an assessor blinded randomized controlled trial. PLoS One.
