Το σύνδρομο Down ή αλλιώς Τρισωμία 21 είναι μια σπάνια χρωμοσωμική ανωμαλία, κατά την οποία τα άτομα αυτά φέρουν 47 χρωμοσώματα αντί για το φυσιολογικό αριθμό 46.
Τα παιδιά με σύνδρομο Down παρουσιάζουν νοητικές, κινητικές, αισθητηριακές και ψυχοκοινωνικές διαταραχές, που ποικίλουν από ήπιες έως και πιο σοβαρές.
Οι εργοθεραπευτές, σε συνεργασία με τη Διεπιστημονική Ομάδα, βοηθούν τα άτομα με σύνδρομο Down να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες για την αυτονομία τους, στον τομέα της αυτοεξυπηρέτησης, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής συμμετοχής και του παιχνιδιού.
Η Ζ. είναι παιδί με σύνδρομο Down, ηλικίας 3 ετών, ακολουθεί πρόγραμμα Εργοθεραπείας, Λογοθεραπείας, Ψυχολόγου και Υδροθεραπείας στη Δομή μας. Στο πρόγραμμα Εργοθεραπείας, συμμετέχει σε δραστηριότητες που στοχεύουν στη βελτίωση του κινητικού, αισθητηριακού, γνωστικού τομέα, αλλά και εν γένει στην εκπαίδευση των δεξιοτήτων καθημερινής ζωής, σύμφωνα με τα αναπτυξιακά ορόσημα. Τον τελευταίο ένα χρόνο δόθηκε έμφαση στον τομέα της σίτισης σε συνεργασία με τη λογοθεραπεύτρια.
Στο αρχικό στάδιο της παρέμβασης πραγματοποιήθηκε αισθητηριακή απευαισθητοποίηση τόσο στο πρόσωπο (εξωτερικά του στόματος) όσο και εντός της στοματικής κοιλότητας.
Στη συνέχεια, δοκιμάστηκαν διαφόρων υφών τροφές, κυρίως μαλακές και λείες, όπως φρουτόκρεμα. Σε αυτό το στάδιο, υπήρχε διαφοροποίηση στην ποσότητα της κρέμας, αλλά και στον τρόπο πρόσληψης.

Συγκεκριμένα, στην αρχή έδινε ο θεραπευτής μικρή ποσότητα κρέμας, η οποία προοδευτικά αυξήθηκε και προστέθηκαν μικρά κομμάτια εντός της κρέμας. Επίσης, άρχισε να εκπαιδεύεται το παιδί στην αυτόνομη σίτισή του.


Σε επόμενο στάδιο, δοκιμάστηκαν τροφές με πιο σκληρή και τραχιά υφή, όπως κομμάτια φρούτων της προτίμησής της. Aκολουθήθηκε η ίδια διαδικασία, όπως με την κρέμα, δηλαδή σταδιακή αύξηση της προσλαμβανόμενης ποσότητας, αλλά και της αυτόνομης σίτισης με χρήση εξοπλισμού.


Σήμερα, η Ζ. έχει καταφέρει να τρώει αυτόνομα χρησιμοποιώντας ικανοποιητικά κουτάλι/πιρούνι. Ακόμη μπορεί να δαγκώνει και να μασάει όλων των ειδών υφές (από μπανάνα έως μήλο), χωρίς να χρειάζεται να δίνονται σε μικρά κομματάκια. Η ίδια δείχνει να απολαμβάνει τη διαδικασία, ενώ στο παρελθόν παρουσίαζε δυσφορία.


Οι Εργοθεραπεύτριες του Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ «Σύμπλευση» Καστοριάς
Βέργου Μαρία
Κατσιγιάννη Βαΐα
Σαμαρά Βασιλική
Βιβλιογραφία:
Dolva, A.-S., Coster, W., & Lilja, M. (2004). Functional performance in children with Down Syndrome. The American Journal of Occupational Therapy, 58(6), 621–629. https://doi.org/10.5014/ajot.58.6.621
Mengoni, S. E., Smith, B., Wythe, H., & Rogers, S. L. (2023). Experiences of feeding young children with Down Syndrome: Parents’ and health professionals’ perspectives. International Journal of Developmental Disabilities, 1–9. https://doi.org/10.1080/20473869.2023.2269321 Wahyuni, S., Purnamasari, A., Said, F. M., & Nambiar, N. (2022). Effectiveness of Occupational Therapy on Improving Eating Independence in School Age Children With Down Syndrome at Kendari Autism Service Center, Indonesia. Malaysian Journal of Medicine and Health Sciences, 187, 104–107.