Η κατάκλιση της πτέρνας είναι μια τοπική βλάβη του δέρματος και των
ιστών που προκύπτει από την πίεση στη συγκεκριμένη περιοχή λόγω
μακροχρόνιας πίεσης. Η πρόληψη και η αντιμετώπισή της είναι πολύ
σημαντική καθώς η ανάπτυξη των ελκών πίεσης μπορεί να οδηγήσει σε
σοβαρές επιπλοκές. Ορισμένες πρακτικές περιλαμβάνουν τη χρήση
προστατευτικών ή επιθεμάτων κατάκλισης, τη διατήρηση της ενυδάτωσης, την
αποφυγή καπνίσματος και τη χρήση στρώματος εναλλασσόμενης πίεσης.
Επίσης, η καθαριότητα, η αλλαγή θέσεων, και η συνεργασία με ειδικούς
επαγγελματίες υγείας όπως γιατρούς και νοσηλευτές αποτελούν σημαντικά
μέτρα για τη διαχείριση των κατακλίσεων πτέρνας.
Κατάκλιση Πτέρνας: Οι βασικές αιτίες
Η κατάκλιση της πτέρνας είναι οι τραυματισμοί στο δέρμα και στον
υποκείμενο ιστό που προκύπτουν από παρατεταμένη πίεση. Συχνά
αναπτύσσονται στο δέρμα που καλύπτει τις οστεώδεις περιοχές του σώματος,
όπως οι φτέρνες, λόγω του ελάχιστου μαξιλαριού μεταξύ οστού και δέρματος.
Οι κύριες αιτίες περιλαμβάνουν:
Παρατεταμένη πίεση: Η συνεχής πίεση στην ίδια περιοχή του
δέρματος περιορίζει τη ροή του αίματος, οδηγώντας σε κατακλίσεις.
Τριβή: Το τρίψιμο του δέρματος σε κλινοσκεπάσματα ή ρούχα
μπορεί να κάνει το εύθραυστο δέρμα πιο ευαίσθητο σε
τραυματισμούς.
Υποκείμενα νοσήματα: Όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.
Ελαττωμένη θρέψη
Απώλεια κινητικότητας
Η περιοχή της πτέρνας είναι ιδιαίτερα ευάλωτη λόγω της ανατομικής της
δομής, όπου το δέρμα βρίσκεται ακριβώς πάνω από το οστό με ελάχιστο έως
καθόλου λίπος. Αυτή η έλλειψη απορρόφησης κραδασμών διευκολύνει την
ανάπτυξη ελκών πίεσης, ειδικά σε άτομα που είναι κλινήρη ή χρησιμοποιούν
αναπηρικά αμαξίδια.
Κατάκλιση Πτέρνας: Στάδια
Η εξέλιξη των κατακλίσεων της πτέρνας κατηγοριοποιείται σε τέσσερα στάδια,
με κάθε στάδιο να υποδεικνύει τη σοβαρότητα του τραυματισμού:
Στάδιο Ι: Το πιο πρώιμο στάδιο, χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα σε
ανέπαφο δέρμα.
Στάδιο ΙΙ: Η ερυθρότητα εξελίσσεται σε απώλεια μερικού πάχους
δέρματος με επιφανειακό έλκος που εμφανίζεται ως γδάρσιμο ή
φλύκταινα.
Στάδιο III: Το έλκος γίνεται βαθύτερο με καταστροφή και μερική
νέκρωση των ιστών κάτω από το δέρμα.
Στάδιο IV: Το πιο σοβαρό στάδιο με νέκρωση των ιστών ή
καταστροφή των μυών και των οστών
Επιπλέον, ορισμένες πληγές κατάκλισης θεωρούνται μη
σταδιοποιήσιμες λόγω της παρουσίας νεκρού δέρματος που κρύβει το
βάθος του τραύματος, όπου το δέρμα είναι άθικτο αλλά ο ιστός από κάτω έχει
υποστεί βλάβη, συνήθως εμφανίζεται ως μώλωπας. Αυτά τα στάδια
αποτελούν την κλίμακα που χρησιμοποιείται για να αξιολογηθεί η κατάσταση
των κατακλίσεων, με σκοπό να προσδιοριστεί η κατάλληλη θεραπεία γι’ αυτές.
Πρόληψη πληγών κατάκλισης (ελκών πίεσης) της πτέρνας
Η πρόληψη των πληγών κατάκλισης στις φτέρνες αποτελεί τον κύριο
πυλώνα για τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο λόγω ακινησίας και
μακροχρόνιας παραμονής στο κρεβάτι.
Οι βασικές στρατηγικές πρόληψης περιλαμβάνουν:
Αλλαγές θέσης:
Συχνές αλλαγές θέσης για την άρση της πίεσης στο σημείο. Κάθε 2
ώρες, εάν είστε ακινητοποιημένοι.
Αποφυγή πίεσης στην πτέρνα.
Ειδικά μαξιλάρια και προστατευτικά:
Χρήση προστατευτικών πτέρνας (ειδικά μαξιλαράκια που
αγκαλιάζουν την πτέρνα)
Χρήση ειδικών επιθεμάτων
Μείωση πίεσης και τριβής.
Βελτίωση κυκλοφορίας αίματος.
Προστασία από τραυματισμούς.
Διατροφή και ενυδάτωση του δέρματος:
Υγιεινή διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Η πρωτεΐνη, η βιταμίνη C και ο ψευδάργυρος είναι ιδιαίτερα
σημαντικά στοιχεία για την επούλωση των πληγών και την υγεία του
δέρματος.
Επαρκής ενυδάτωση με άφθονα υγρά.
Βοήθεια στην επούλωση και πρόληψη λοιμώξεων.
Θεραπεία πληγών κατάκλισης πτέρνας
Η αποτελεσματική θεραπεία των κατακλίσεων στις φτέρνες περιλαμβάνει
μια ολοκληρωμένη προσέγγιση:
Αλλαγή θέσεων κάθε δύο ώρες για άρση της πίεσης στην πτέρνα
Χρήση αντισηπτικού διαλύματος για την πρόληψη μολύνσεων
Χρήση ειδικών επιθεμάτων για την γρήγορη επούλωση
Χρήση ειδικών μαξιλαριών και προστατευτικών για την περιοχή της
πτέρνας ώστε να μειωθεί η πίεση και η τριβή και να βελτιωθεί η
κυκλοφορία του αίματος
Υγιεινή διατροφή
Κιουτσούκη Ζωή
Καραγιάννης Γιώργος
Παναγιώτης Τσιαούσης , ιατρός Χειρουργός , Κ.Δ.-Η.Φ ΑμεΑ
Σύμπλευση Γρεβενών
ΠΗΓΗ
https://www.doctorhomecare.gr/kataklisi-pternas-therapeia-kai-antimetopisi/
