Εισαγωγή
Η οικογένεια, ως θεμέλιο της κοινωνίας, έχει υποστεί σημαντικές
μεταμορφώσεις τις τελευταίες δεκαετίες. Οι κοινωνικές, οικονομικές και
πολιτιστικές αλλαγές έχουν δημιουργήσει νέες προκλήσεις και έχουν
επηρεάσει τις οικογενειακές σχέσεις και τους ρόλους των μελών της. Η
κοινωνική εργασία, αναγνωρίζοντας την κεντρική θέση της οικογένειας,
καλείται να παρέχει εξειδικευμένες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση αυτών
των προκλήσεων και την ενίσχυση της οικογενειακής
λειτουργικότητας (Καλλινικάκη Θ., 2011).
Σύγχρονες Προκλήσεις της Οικογένειας
Οι πληθυσμιακές αλλαγές με τη μείωση της γεννητικότητας, την αύξηση της
ηλικίας γάμου και την αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών έχουν σημαντικό
αντίκτυπο στη δομή και τη λειτουργία της οικογένειας. Οι οικονομικές
δυσκολίες, όπως η οικονομική κρίση, η ανεργία και η αβεβαιότητα για το
μέλλον έχουν επιβαρύνει τα οικογενειακά εισοδήματα και δημιουργούν ένταση
στις σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας. Επίσης, η παρέμβαση της
τεχνολογίας, με την υπερβολική χρήση των ψηφιακών μέσων και των
κοινωνικών δικτύων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις διαπροσωπικές
σχέσεις εντός της οικογένειας. Η αύξηση της μετανάστευσης και η
διαφορετικότητα των πολιτισμικών υποβάθρων δημιουργούν νέες προκλήσεις
στην οικογενειακή συμβίωση. Τέλος, η ανάπτυξη των ψυχικών διαταραχών
και των εξαρτήσεων εντός των οικογενειών απαίτησαν εξειδικευμένες
παρεμβάσεις και θεραπείες από επαγγελματίες λειτουργούς της ψυχικής
υγείας (Παπαδοπούλου Β. Δέσποινα, 2012).
Οι Παρεμβάσεις της Κοινωνικής Εργασίας
Η κοινωνική εργασία, αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα των σύγχρονων
οικογενειών, προσφέρει ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων, όπως:
Οικογενειακή συμβουλευτική: Οι κοινωνικοί λειτουργοί βοηθούν τα μέλη της
οικογένειας να βελτιώσουν την επικοινωνία τους, να επιλύσουν συγκρούσεις
και να ενισχύσουν τους δεσμούς τους.
Γονεϊκή εκπαίδευση: Παρέχουν γονείς με τις απαραίτητες γνώσεις και
δεξιότητες για την αποτελεσματική ανατροφή των παιδιών.
Υποστήριξη οικογενειών με μέλη που αντιμετωπίζουν αναπηρία ή χρόνιες
ασθένειες: Βοηθούν τις οικογένειες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που
προκύπτουν από την αναπηρία ή τη χρόνια ασθένεια και να βελτιώσουν την
ποιότητα ζωής τους.
Προγράμματα πρόληψης της ενδοοικογενειακής βίας: Δημιουργούν ασφαλείς
χώρους για τα θύματα, παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική
στα μέλη της οικογένειας.
Δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης: Δημιουργούν δίκτυα υποστήριξης για τις
οικογένειες, ώστε να μπορούν να ανταλλάξουν εμπειρίες, να λάβουν
συμβουλές και να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι(Χουρδάκη Μ.,1982).
Συμπέρασμα
Οι σύγχρονες οικογένειες αντιμετωπίζουν πολλές και σύνθετες προκλήσεις. Η
κοινωνική εργασία, με το εξειδικευμένο προσωπικό και τις ποικίλες
παρεμβάσεις της, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της
οικογενειακής λειτουργικότητας και στην προώθηση της ευημερίας μεταξύ των
μελών της.
Βιβλιογραφία
Καλλινικάκη, Θ., (2011). Εισαγωγή στη Θεωρία και Πρακτική της Κοινωνικής
Εργασίας. Αθήνα: Τόπος.
Χουρδάκη, Μ., (1982). Οικογενειακή Ψυχολογία. Εκδ: Γρηγόρη
Παπαδοπούλου Β. Δέσποινα., (2012). Κοινωνιολογία του αποκλεισμού στην
εποχή της παγκοσμιοποίησης. Εκδ. Τόπος (Μοτίβο Εκδοτική).
